Anadolu'da Bir Esnaf Geleneği: Ahilik

Ahilik, 13. yüzyılda Anadolu’da görülmeye başlayan ve bir süre sonra Osmanlı devletinin kurulmasında önemli rol üstlenen dini, içtimai teşkilatın adıdır. Ahilik; dürüstlüğün, sevginin, dostluğun, yardımlaşmanın, hoşgörünün, bilginin ve dayanışmanın sanat ile birleşimidir. Mal ve kalite kontrolü, fiyat tespiti, bu birliklerin asli görevini oluşturmuştur. Temelde Kur’an’a ve Hz. Peygamber’in sünnetine dayandırılan prensipleriyle İslami anlayışa doğrudan bağlı olan ahiliğin, tasavvufta önemli bir yeri bulunan “uhuvvet”i hatırlatmasından dolayı kolayca yayılması ve kabul görmesi mümkün olmuştur. Bu geleneğin kurulmasında fütüvvet teşkilatının büyük tesiri vardır. Bütün prensiplerini dinin asıl kaynağından alan ahiliğin esasları, ahlaki ve ticari kaideleri bu fütüvvet namelerde yazılıydı. Anadolu’da ahiliğin kurucusu olarak bilinen Şeyh Nasîrüddin Mahmud (ö.1262), sonraları Ahi Evran ismiyle anılmıştır. Her birinin müstakil bir zaviyesi olan esnaf birlikleri ticari ahlaka ve çırakların yetiştirilmesine büyük önem vermişlerdir.

Editör: Mehmet Çalışkan