Asr-ı saâdet ve Hulefâ-yi Râşidîn döneminden itibaren Müslümanlar tarafından seyahatler gerçekleştirilmiş ve seyahatnameler kaleme alınmıştır. Bu seyahatlerle İslâm dinini yaymaya vesile olan fetihleri kolaylaştırma, fetihler neticesinde genişleyen İslâm topraklarını oluşturan beldeleri ve halkını tanıma, başta hadis olmak üzere çeşitli ilimleri tahsil etme ve hac yolculuğu gibi gayeler hedeflenmiştir.
Seyahatnameler yazıldığı kültüre ve yazarın üslubuna göre şekillenmiştir. Dünyanın önemli gezginlerinden sayılan İbn Battûta’nın seyahatnamesi ülke ve beldelerin özelliklerinden çok; insanların ve halkların durumları, sosyal hayat, inanç ve gelenekleriyle ilgili bilgiler vermiştir.
Pîrî Reis Kitâb-ı Bahriyye’sini bilgi ve hâtıralarından coğrafî bir kitap oluşturmak ve okuyucuya faydalı olmak için sade bir dille kaleme almıştır.
Evliya Çelebi Seyahatnamesinde ana hatlarıyla tarih, mekân ve halk olmak üzere üç katmandan oluşan şehir tasvirleri yapmıştır. Seyahatname, Evliya Çelebi’nin seyahatle geçen hayatını anlatır; yani eser hem bir seyahatnamedir hem de yazarın otobiyografisidir. Seyahatnameler, tarihe düşülmüş en etkileyici notlardır; yoldaki işaretler gibi.
