Kâbe ne anlama gelmektedir?
Sözlükte "küp şeklinde nesne " anlamına gelen Kâbe, Mekke'de Mescid-i Haram denilen Cami-i Şerîfin ortasında yaklaşık 13 metre yüksekliğinde, taştan yapılmış dört köşeli binanın adıdır. Bu köşelerden herbirinin ayrı ismi vardır: Doğu köşesine "Rükn-i Hâcer-i Esved" veya "Rükn-i Şarkî", güney köşesine "Rükn-i Yemânî", batı köşesine "Rükn-i Şâmî", Kuzey köşesine de "Rükn-i Irakî" denir.
Kur’ân-ı Kerîm’de adı iki defa geçen Kâbe’ye (el-Mâide 5/95, 97) bir kısmı yine Kur’an’da yer alan Beyt (el-Bakara 2/125, 127, 158; Âl-i İmrân 3/96, 97; el-Enfâl 8/35; el-Hac 22/26; Kureyş 106/3), Beytullah, el-Beytü’l-atîk (el-Hac 22/29, 33), el-Beytü’l-harâm (el-Mâide 5/2, 97), el-Beytü’l-muharrem (İbrâhîm 14/37), el-Mescidü’l-harâm (el-Bakara 2/144, 149, 150; el-Mâide 5/2; et-Tevbe 9/7, 19, 28), el-Beytü’l-ma‘mûr (et-Tûr 52/4), el-Meş‘arü’l-harâm, Beniyye, Devvâre, Kâdis, Kıble, Hamsâ, Müzheb gibi çeşitli isimler de verilmiştir; halk arasında daha çok Kâ‘be-i Muazzama tabiri kullanılmaktadır.
Allah'a ibâdet olunmak üzere, yeryüzündeki ilk yapılan binâ ve Müslümanların kıblesi olan Kâbe'nin kuzey batı tarafında Hatîm ve Mîzâb-ı Kâbe, kuzey-doğu duvarında kapı, kuzey-doğu duvarı karşısında Makam-ı İbrahim ve Zemzem kuyusu, doğu köşesinde Hacer-i Esved vardır.
İnsanlar için kurulan ilk mabet olduğu Kur’an’da açıkça ifade edilen Kâbe, rivayetlere göre, Hz. Adem (as) veya oğlu Hz. Şit (as) tarafından bina edilmiştir. Zamanla tahrip olan Kâbe’nin duvarları aşınmış, hatta bazen sel gibi doğal afetler yüzünden yerle bir olmuştur. Bu nedenle Kâbe, tarihin farklı dönemlerinde zaman zaman yeniden yapılmış veya kısmî tadilatlar görmüştür.
Halk arasında Allah'ın evi anlamında Beytullah ismi ile anılan Kâbe, yeryüzündeki ilk ibadet yeri olmasının yanı sıra özellikle namaz ve hacla ilgili belirli şartların yerine getirilmesi bakımından da ayrı bir öneme sahiptir. Kâbe’nin bulunduğu yöne yani kıbleye doğru yönelmek namazın şartları arasında yer alır. Bununla beraber Hac ve umre ibadetinin rükünlerinden biri olan tavaf da Kâbe’nin etrafında yedi defa dönülerek yapılır.
Kâbe örtüsü
Kâbe’nin üzerinde hac ayetlerinin yazılı olduğu siyah ipek örtü her sene değiştirilmiş ve değiştirilmektedir.
Kâbe’nin dört tarafını çevreleyen yazı kuşağı (hizâm) birbirine eklenmiş on altı parçadan oluşur; uzunluğu 45 m., genişliği 0,95 metredir. Bu kuşağın altında yine on altı parçadan meydana gelmiş, ancak birbirine eklenmeden aralarına içlerinde âyet ve esmâ-i hüsnâ yazılı daireler konmuş ikinci bir kuşak vardır. Örtünün kendisi de kitâbeli olarak dokunmuştur. Birbiri içine giren üçgenler arasında lafza-i celâl, kelime-i tevhid ve “Sübḥânallāhi ve bi-ḥamdihî sübḥânallāhi’l-ʿaẓîm” ibaresi yazılıdır.
Kabe'nin örtüsü nerede dikiliyor?
Kabe'nin örtüsü Kisve-i Şerif, Mekke-i Mükerreme'de 300 işçinin tam gün çalıştığı Kral Abdulaziz Kisve-i Şerif Kompleksi'nde imal ediliyor. Beytullahın dört duvarını kaplayan ve bir hicri yıl boyunca Kabe üzerinde takılı duran Kisve-i Şerif, saf ipekten örülüyor.
Değitirilen Kabe örtüsünün eskisi ne yapılıyor?
Her yıl yenisiyle kurban bayramı arefesinde değiştirilen Kâbe örtüsünün eskisi zemzem suyuyla yıkandıktan sonra müzelerde sergilenmesi için farklı İslâm ülkelerine ve hediye olarak İslâm dünyasındaki çeşitli kişilere hediye ediliyor.
