Tasavvufî eğitim, tahalluk ve tahakkuk aşamalarından oluşur. Tahalluk, ahlâklanma yani kişinin güzel ahlâkı kuşanmasıdır. Tahakkuk ise hakikate ermektir. Hakikat, ilâhî gerçeklere âşinâ olmak, keşf ve ilham gibi bilgi kaynaklarına ulaşmaktır.

Dinin emir ve yasaklarına riâyet ederek ahlâkını güzelleştiren kula, Allah teala tarafından çeşitli ikramların verilmesi söz konusu olur. Bu ikramlar hakikat kapsamında değerlendirilir. İşte bu tahalluk ve tahakkuk boyutlarıyla gerçekleşen tasavvufun gayesi insanın kemale ulaşmasını sağlamaktır. İnsanın kemale ulaşması ise çetin bir eğitim sürecinden geçmesini gerektirir. Bundan dolayı bu yolda kişiye rehberlik edecek bir Mürşide ihtiyaç duyulmaktadır. Tasavvuf tarihinde Şeyh ya da Mürşid olarak adlandırılan kamil şahsiyetler, geliştirdikleri metotlarla müritlerini tasavvufi terbiyeye tabi tutmuşlardır. Böylece belirli mutasavvıfların etrafında tasavvuf halkaları oluşmaya başlar. Bu halkalar aynı zamanda farklı tasavvuf anlayışlarının da merkezi olur. Bu toplulukların zamanla kurumsallaşması ile birlikte de tarikatlar meydana gelir.

İÇİNDEKİLER:

Tasavvufî eğitimin aşamaları

Erken dönem tasavvufî ekoller

Tarikat nedir?

Tarikat usûlleri

Eğitim metotlarına göre tarikatlar İslam Dünyasında Yaygın Tarikatlar

     Kadiriyye tarikatı

     Yeseviyye tarikatı

     Rifâiyye tarikatı

     Nakşibendiyye tarikatı

     Mevleviyye tarikatı

     Halvetiyye tarikatı

     Bektâşiyye tarikatı

     Bayrâmiyye tarikatı

----------------------------------------

Doç. Dr. Mahmud Esad Erkaya

Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi