Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, Suudi Arabistan Hac ve Umre Bakanlığı’nca “Pandemiden Sonra Hac: Ritüeller ve Bakım” başlığıyla Mekke’de düzenlenen “Büyük Hac Sempozyumu”nda konuştu. Diyanet İşleri Başkanı Erbaş, konuşmasında sempozyumun hayırlı sonuçlar getirmesi temennisinde bulunarak, haccın her açıdan çok boyutlu, öğrettiği ilkeler ve mesajlarla Müslümanların hayatının tamamını kuşatan bir ibadet olduğunu söyledi. Hac yolculuğunun hak yolculuğu olduğunu ifade eden Başkan Erbaş, “Hac, ibadet yolculuğudur. Tevhide, vahdete yolculuktur. İlme irfana, bilgiye hikmete yolculuktur. Mübarek ve mukaddes bir yolculuktur.” dedi. Erbaş, hac ibadetini, huzur ve huşu ile yapabilmek için hacca hazırlık ve hac yolculuğu sürecinin çok büyük öneme sahip olduğunu belirterek, “Bundan yarım asır öncesine baktığımızda hac yolculuğunun, günler, haftalar süren ve oldukça meşakkatli bir yolculuk olduğunu görüyoruz. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle beraber yolculuklar kolaylaşmış ve yolculuk süreleri kısalmıştır. Ancak hızlı ve yoğun seyahat hareketliliğinin getirdiği farklı meseleler ortaya çıkmıştır. Ayrıca her halükârda hac yolculuğunun kendine ait birtakım hususiyetleri de vardır. Dolayısıyla her daim yeniden ele alarak bu yolculuğu en güzel ve en verimli hale getirmenin yollarını aramak gerekir.” diye konuştu. “Vatandaşlarımızın hac işlemleri, e- devlet üzerinden takip ediliyor” Hac yolculuğunu fiziki ve manevi boyut olmak üzere iki açıdan ele alına bileceğini dile getiren Erbaş, şöyle devam etti: “Fiziki boyut; hac ibadeti için başvuru, gerekli belgeler ve işlemler ile seyahat sürecini kapsamaktadır. Bu süreçteki işlemlerin hızlı, güvenli ve kolay olması hac yolcusu için çok önemlidir. Bugün hayatın büyük oranda dijital mecralarda yaşandığı bir çağdayız. Milyarlarca insan seyahatten ticarete kadar pek çok işlemini dijital araçlar üzerinden yapmaktadır. Hac yolculuğu için de bu imkanlar kolaylaştırıcı bir unsur olarak değerlendirilmelidir. Bu anlamda ülkemizde, başvuru aşamasından hac yolculuğuna kadar tüm iş ve işlemler internet üzerinden e-devlet sistemi ile güvenli ve kolay şekilde yapılmaktadır. Vatandaşlarımız bulunduğu yerden hac için uçuş bilgilerini, konaklama şekillerini, eğitim, pasaport, aşı durumlarını söz konusu e- devlet sistemi üzerinden takip edebilmektedir.” “İsraftan kaçınmak ve çevre temizliğine riayet konusunu önemsiyoruz” Erbaş, hac yolculuğu konusunda diğer önemli bir konunun ise, sağlık, hijyen ve salgın hastalık tedbirleri olduğuna dikkat çekerek, “İki yıldır yaşadığımız küresel salgın hastalık göstermiştir ki artık pek çok şey eskisi gibi olmayacaktır. Salgın ve bulaşıcı hastalıklardan korunma, temizlik vb alanlara daha çok hassasiyet gösterilmeli, her açıdan gerekli tedbirlerin alınması gibi konular hac yolcuları için daha bir özenle takip edilmelidir.” diye konuştu. Hac yolculuğu boyunca israftan kaçınmak ve çevre temizliğine riayet konusunu azami derecede önemsediklerini dile getiren Erbaş, Türkiye olarak “sıfır atık” ve “yeşil hac” gibi başlıklarla bu bilinci canlı tutmaya çalıştıklarını kaydetti. “Her mümin kendisini büyük İslam ailesinin bir ferdi olarak görmelidir” Erbaş, hac yolculuğunun manevi boyutunu ise; eğitim, irşat, bilgilenme süreçlerinin kapsadığını ifade ederek, şöyle konuştu: “Bu aşama hacca hazırlık sürecidir. Hac, hem menasiki hem de hikmetleri bakımından çok kapsamlı bir ibadettir. Kutsal beldelere, İslam’ın doğduğu, vahyin nazil olduğu, Allah Resulünün yaşadığı topraklara yolculuk yapacak olan hacı adayının bunlarla ilgili yeterli bilgiye ve bilince sahip olması gerekir. Özellikle mümin kardeşliği ve ümmet bilinci konusunda heyecan ve duyarlılıklar güçlendirilmelidir. Hac ibadeti boyunca her mümin kendisini büyük İslam ailesinin bir ferdi olarak görmelidir. Tüm tavır ve davranışlarında büyük bir nezaket, zarafet, hassasiyet ve sorumluluk bilinciyle hareket etmelidir.” “Dijital programlar ve uygulamalarla onları destekliyoruz” Hacdan büyük kazanımlarla dönebilmenin hac yolculuğuna manevi açıdan yapılan hazırlığa bağlı olduğunun altını çizen Erbaş, “Türkiye olarak hac için kutsal topraklara gelecek olan her vatandaşımıza düzenli seminerler ve eğitimler yapıyoruz. Bugün eğitim, irşad ve bilgiye ulaşma konusunda teknolojinin getirdiği pek çok imkana sahibiz. Dijital programlar ve uygulamalarla onları destekliyoruz. Her vatandaşımız mobil telefonunda hazırladığımız programlar ile ihtiyacı olan her bilgiye ve uygulamaya ulaşabilmektedir.” şeklinde konuştu. “Müslümanlar olarak her alanda ortak çalışmalar ve işbirliği yapmamız hayati öneme sahip” Başkan Erbaş, değişen ve gelişen şartların yeni sorunlar ve imkanlar getirdiğine işaret ederek, “Hac ibadetini mevcut şartlarda en iyi şekilde ifa etmek için yapılan toplantılar, akademik çalışmalar önemlidir. Şu anda yapılan bu sempozyum da bu bağlamda çok değerli bir hizmettir. Bu bağlamda, Hac ve eğitim gibi konular başta olmak üzere Müslüman ülke ve topluluklar olarak her alanda ortak çalışmalar, müzakereler ve tecrübe paylaşımı yapmamızda büyük faydalar vardır. Aynı şekilde her alanda ortak çalışmalar ve işbirliği yapmamız hayati öneme sahiptir.” ifadelerini kullandı. İki gün sürecek sempozyuma, birçok ülkeden Müslüman idareciler, akademisyen, hukukçu ve düşünce insanları katılıyor.