Asr-ı Saadetten Çanakkale’ye Kahraman Erler

Doç. Dr. Mahmut ÖZTÜRK

Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi

Mehmetçiğin anadan, yardan, serden geçerek destanlaştırdığı bu zafer, topyekûn İslam âleminin düşman karşısındaki muhteşem kükremesidir.

Şanlı tarihimizin sayfaları destan çapında sayısız zaferle süslü olmasına rağmen Malazgirt Zaferi, İstanbul’un Fethi ve Çanakkale savaşları müstesna bir yere sahiptir. Bu yüzdendir ki M. Akif Ersoy, Çanakkale zaferini İslam tarihinin en önemli savaşı olan Bedir Savaşı ile karşılaştırarak şu mısraları dile getirmiştir.

Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi

Bedrin aslanları ancak bu kadar şanlı idi

Çanakkale savaşları ile ilgili anlatılan bütün hikâyeleri âdeta özetleyen bu mısraların altında derin tahliller bulunmaktadır. Öyle anlaşılıyor ki M. Akif’e göre Mehmetçiklerin rol modelleri ashab-ı kiramdır. Dolayısıyla o, Bedir Gazvesi ile Çanakkale savaşı arasında da benzerlikler bulmaktadır.

Hatırlanacağı üzere Hz. Peygamber (s.a.s.), Bedir Savaşı’ndan önce yaptığı duada, ilk İslam ordusunun helak olması durumunda yeryüzünde kendisine secde edecek bir fert kalmayacağını Allah’a (c.c.) arz etmişti. Yani Bedir ashabı bir anlamda tevhidi kurtaran erlerdi. M. Akif’e göre şanlı ordumuz da yirminci asrın başlarında aynı işlevi görmüştür.

Müslüman mülkünü her yerde bir felaket vurdu…

Bu toprak kalıyor dînimizin son yurdu

Bu da çiğnendi mi çiğnendi demek şer-i mübin;

Hâk-sâr eyleme ya Râb, onu olsun…

Âmin!

Zihnimizi hiç zorlamadan biz de Uhud’dan Hayber’e, Bedir’den Hendek’e Asr-ı Saadet’teki mücahitlerle Çanakkale Mehmetçikleri arasındaki rol-model ilişkisini dikkatli bir okumayla rahatlıkla tespit edebiliriz.

Ordunun en genç üyeleri olarak Bedir Savaşı’na katılan ensardan Muaz, Muavviz ve Avf kardeşlerin savaş hengâmında Ebu Cehil’i arayıp bulmaları ve onunla savaşmaları, Çanakkale savaşlarının devam ettiği günlerde öğrencilerin sınıfları boşaltıp cepheye koşmaları aynı imanla gerçekleştirilmiş hareketler değil midir?

Hz. Ali’nin (r.a.) Hayber’de son derece ağır bir kapıyı kalkan olarak kullandığı savaşın zaferle sonuçlanmasıyla, Seyit Onbaşı’nın bir insanın asla kaldıramayacağı bir top mermisini sırtlayıp topun namlusuna sürmesi arasında bir fark var mıdır? İkisinde de Allah’ın yardımı açık değil midir?

Uhud Savaşı’nda Müslümanların sancaktarlığını yapan Mus’ab b. Umeyr, sancağı tutan bileğinin kesilmesi üzerine onu diğer eline almış, o da kesilince kollarıyla sancağı göğsüne bastırmış, şehit oluncaya kadar sancağı düşürmemişti. Onun bu kahramanca davranışı ile Çanakkale’de savaşan Bombacı Mehmet Çavuş’un şu hareketi aynı imanın tezahürü değil midir?

Çanakkale’de Bombacı Mehmet Çavuş düşmanın attığı el bombalarını patlamadan önce tutup tekrar düşman siperlerine atıyordu. Bunu fark eden düşmanlar bombaların atılma sürelerini değiştirince bombalardan birisi Mehmet’in elinde patladı. Hastaneye kaldırılan ve kolu kopan Bombacı Mehmet Çavuş, iyileşir iyileşmez kumandana bir mektup yazmış, bir an önce cepheye gitmek istediğini, sağ kolu koptu ise sol kolunun hâlâ sağlam olduğunu bildirmişti.

Yine sahabeden Osman b. Maz'ûn, tevhit konusunda müşriklerle yaşadıkları bir arbedede bir gözünü kaybetmişti. Kendisine bir daha benzer bir işe kalkışmaması tembih edildiğinde Allah yolunda diğer gözünü de feda etmekten çekinmeyeceğini söylemiştir. Çanakkale savaşında da tabyaları havaya uçan bir birlikte bir asker gözlerini kaybeder. Kumandan Cevat Paşa “Gözlerine bir şey mi oldu?” diye sorunca az önce Ocean zırhlısının batışına tanık olan asker şöyle der. “Üzülmeyin efendim, benim gözlerim göreceğini gördü.”

Bütün bu örnekler Uhud’un yiğitleri, Bedrin aslanları, Hayber’in gözü pek mücahitleri ve Çanakkale kahramanlarının aynı ruh kumaşından olduklarının en güzel kanıtıdır. Kul hakkına riayet etme, orduyu maddi ve manevi olarak destekleme, harama karşı titiz olma, düşmana karşı cesaretle ileri atılma ve Allah’ın yardımına mazhar olma noktasında bütün bu savaşlarda sayısız örnek bulmamız mümkündür.

Çanakkale ile diriliş

Bir asır önce bu toprakların tanık olduğu Çanakkale savaşları sıradan bir savaş değildir. Hele tarihçilerin tartışıp sebep ve sonuçları ile makaleler kaleme almakla yetinebileceği bir savaş hiç değildir. Hemen her aileden “Dedem Çanakkale’de şehit olmuş. Amcam Yemen’e gitmiş, bir daha dönmemiş.” diyen insanların henüz hayatta olduğu bir dönemde, bu kutlu zafer bizim için daha büyük anlamlar ifade etmektedir. Okuduğumuz Çanakkale hikâyelerini, kendi hayatımızda bir Çanakkale cephesi açabilmede meşale gibi kullanabiliriz. Bu meşalelerle bir yürek yangını başlatıp bunun aydınlığında yol alabiliriz. Öğretmen, memur, asker, esnaf, hoca, kadın, erkek, genç, ihtiyar… Herkes kendisiyle ve konumuyla özdeşleştireceği örnek üzerinden bir ruhi diriliş başlatabilmelidir. Yazımızı bu bağlamda zikredeceğimiz birkaç örnekle nihayetlendirmek istiyoruz.

Vatan uğruna uykusuz kalmak

Üç aylık bir talimden sonra Çanakkale cephesine katılan Mehmet Muzaffer ordunun ihtiyacı olan lastikleri satın almak için bir gecede gaz lambası ışığında, kalem cetvel yardımıyla lastik bedeli olan yüz liranın kopyasını hazırlamıştı. Altına da “Bedeli Çanakkale’de altın olarak ödenecektir.” ibaresini yazmıştır. Bir öğretmen veya bir öğrenci Mehmet Muzaffer’in bu erdemli hareketini öğrendikten sonra hayatında bir Çanakkale cephesi açabilir. O da bilgisini, becerisini, sanatını din, vatan, millet için kullanmaya çareler arayabilmelidir. Bir daha benzer bir trajedinin yaşanmaması için yapabileceklerinin en iyisini Allah için yapmalıdır.

Her türlü israftan kaçınmak

Siperde bir komutan, askerine, düşman yaklaştığı hâlde neden ateş etmediğini sorunca askerden şu cevabı almıştır: “Kumandanım cephanem az, düşman askeri ise çok fazla… Mermiler boşa gitmesin diye biraz daha yaklaşmalarını bekliyorum.” Bu hatırayı okuyan bir vatandaşımız şöyle düşünse kendi cephesinde Çanakkale’yi geçilmez kılmış olmaz mı? “Mehmetçik canını tehlikeye atmak pahasına mermileri israf etmekten çekinmiştir. Acaba ben hayatımda neler israf ediyorum. Zaman, imkân, arkadaş, fırsatlar… Daha neler neler… Ben de ecdadıma layık olabilmek için çevremdeki değerlerin farkında olacak ve onları israf etmeyeceğim.”

Bir kişiyi daha kurtarmak

Bir Mehmetçik, söz verdi diye arkadaşını düşman saflarında bırakmamak için, canını tehlikeye atarak komutanının itirazına rağmen siperden fırlamış, arkadaşını alıp getirmiş cansız bedenini kendi siperinde yere uzatmıştır. Komutanı “Değdi mi canını tehlikeye attığına?” diye sorunca şu cevabı vermiştir: “Değdi komutanım, ben onun yanına gittiğimde son nefesini vermemişti. Bana, geleceğini biliyordum kardaş, dedi. Bu sözü duymak için değdi komutanım.” Bunu okuyan herkes şöyle düşünebilmelidir: “Çanakkale’de bir nefer, yaralı arkadaşını düşman cephesinde bırakmamak için canla başla çalıştı. Ben de arkadaşımı her türlü zararlı alışkanlıklardan, inançsızlık belasından, yalnızlıktan, cehalet girdabından kurtarmak için var gücümle çalışmalıyım.”

Siperlere dönüşen derslikler

On binlerce gencimiz Çanakkale için umumi seferberlik ilan edildiğinde üniversite sıralarını terk edip gönüllü olarak askere yazılmıştır. 646 Celal İbrahim, gece yarısında askerlik şubesinde sıraya girerek “1 numaralı gönüllü” olarak askere yazılmış, daha sonra Çanakkale cephesinde şehit olmuştur.

Şimdi biz kendimize soralım. En son ne için sıraya girdim. Bir indirim kampanyası için mağazada mı? Nerede? Sıcak savaşın olmadığı bu günlerde gençlerimiz kütüphanelerde çalışmak için sıra bekliyorlarsa, laboratuvardaki deneyin sonucunu merak ettiği için masa başında uyuyakalıyorsa, mühendislerimiz nöbet tutan askerlerimize daha güçlü silahlar sunabilmek için gece yarılarında birkaç satır daha okuyabilmek için gözlerini ovuşturuyorsa bu gayretlerinin Allah katında Celal İbrahim’in şehadetiyle beraber kabul edileceğinden şüphe etmemelidirler.

Her imkânı din-vatan uğruna kullanmak

Yenice Köyünden gazi Ahmet Başaran’ın anlattığına göre, Çanakkale’de düşman saltolar yapa yapa yaklaştığında Mehmetçikler yerlerinden kıpırdamaz, düşmanın atış menziline girmesini beklermiş. Sınırlı sayıda savaş toplarını da düşman fark etmesin diye ağaçlar arasına saklarmış. Başka bir gazinin hatırasından soba borularına top namlusu görüntüsü verip düşmanı aldatma ve mühimmatını boşa harcatma hilesine başvurdukları da anlatılmaktadır.

Bazıları bir adam boyunda olan top mermilerine karşı istihkâmları terk etmemek tabiri yerinde ise mangal gibi yürek ister. Günümüz insanının bundan çıkaracağı ders şu olmalıdır: İşimiz ve pozisyonumuz ne olursa olsun bulunduğumuz yeri okçular tepesi gibi görüp görev yerimizden ayrılmamalıyız. İstediğimiz imkânların bize verilmesini beklemeyip verilmiş imkânları en iyi şekilde kullanmayı prensip edinmeliyiz. “Su uyur düşman uyumaz.” atasözümüzü unutmadan savaşın sadece sıcak çatışmalardan ibaret olmadığını, günümüz mücadelesinde kalemin kılıçtan daha çok işe yaradığını unutmamalıyız.

Çanakkale Zaferi, deşarj olmak için değil; şarj olmak için okunmalıdır.

Çanakkale Zaferi, hayıflanmak ya da övünmek için değil, yeniden dirilişe vesile olsun diye okunmalıdır.

Çanakkale Zaferi, dünden ders alarak geleceğe daha güvenle bakabilmek için okunmalıdır.

Asr-ı Saadetten Çanakkale’ye Kahraman Erler

Okumak, Anlamak, Yaşamak

Covıd-19’a dair merak edilenler

“Allah” ismi yerine “tanrı” kelimesini kullanmak caiz midir?

Nurullah Genç ile Yaşamı ve Şairliği Üzerine…

Ömrün Ziyası Sönerken

Küçük Yaşta Bir Büyük Heyecan: Robotik Kodlama

Cabir B. Abdullah

Can Gövdeye Mülk Değil

Vücudun Makinesi: Metabolizma

Peygamberimize Adanmış Dizeler