Tokyo Camii’nin ilk imam hatibi, Osmanlı Seyyahı Kadı Abdürreşid İbrahim Efendi, kabri başında dualarla anıldı.
Kadı Abdürreşid İbrahim Efendi, 1939 yılında İslam dininin Japonya Meclisi’nde resmi din olarak tanınmasına katkı sağladı.
Osmanlı Seyyahı Kadı Abdürreşit İbrahim Efendi vefatının 76. yıldönümünde Tokyo’daki kabri başında dualarla anıldı.
Kadı Abdürreşid İbrahim Efendi’nin vefatının 76. yıldönümü olması dolayısıyla Tokyo Camii ve Diyanet Türk Kültür Merkezi din görevlileri, Tokyo’daki Tama Mezarlığı’nda anma programı düzenledi.
Anma programına Tokyo Camii ve Diyanet Türk Kültür Merkezi din görevlileri Muhammet Rıfat Çınar, Selma Çınar, Mine Candaş, Dr. Sevde Düzgüner, Tokyo Türk Cemiyeti Başkanı Cemil Agafur, Anadolu Ajansı Tokyo Muhabiri Ahmet Furkan Mercan ve Japonya Diyanet Vakfı gönüllüleri katıldı.
Tokyo Camii İmam Hatibi Muhammet Rıfat Çınar, Kadı Abdürreşid İbrahim Efendi’nin kabri başında Kur’an-ı Kerim okudu, ardından dua etti.
Anma programını ve Tokyo Camii’nde sürdürülen faaliyetleri Diyanet Haber’e değerlendiren İmam Hatip Çınar, şu ifadelere yer verdi:
“Kendi ifadesiyle, ‘Yeryüzünde yürüyün ilahi emrine uyarak uzun bir yola çıkan, mukaddes emeli uğruna çoluk çocuğunu ve mini mini ciğerpareleri olan masumlarını Allah’a emanet ederek İslami hayata hizmet yolunu tutan, bu uğruda türlü zahmetlere göğüs geren’, Japonya’da İslamiyet’in resmi din olarak tanınmasını sağlayan, Tokyo Camii’nin yapımında çok büyük emekleri olan, Tokyo Camii’nin ilk imam hatiplerinden Osmanlı Seyyahı Kadı Abdürreşid İbrahim Efendi’yi rahmet, minnet ve şükranla yad ettik. Ruhu şad, mekânı cennet-i ali olsun.
1938 yılında açılan Tokyo Camii bugün Diyanet Türk Kültür Merkezi ile İslamiyet’in ve Türk kültürünün tanıtılmasında çok büyük önem ifade etmektedir. Öyle ki bugün Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olarak faaliyetlerine devam eden Tokyo Camii’nde her ay 10-12 Japon vatandaşı Müslüman olmakta, farklı milletlerden birçok insanın nikahları da bu kubbenin altında kıyılmakta, cuma ve bayram hutbeleri Arapça, Japonca, Türkçe ve İngilizce olmak üzere dört dilde okunmakta, 4-6 yaş grubundaki çocuklara, gençlere ve yetişkinlere Arapça hattan Arapça pratik konuşmaya, Kur’an eğitiminden hafızlık eğitimine, Türk yemek ve sanatları derslerinden seminer ve konferanslara kadar geniş bir yelpazede eğitimler verilmekte, mühtedilerden gayri Müslimlere kadar herkes bu kubbenin altında kendine yer bulmaktadır.
Tokyo Camii Yayınevi Diyanet İşleri Başkanlığımızın yayınlarını Japonca, İngilizce ve Arapçaya çevirip insanların istifadesine sunmakta, hafta sonu ve resmi tatillerde düzenlenen Tokyo Camii ziyaret turlarına binlerce insan katılmakta, İslam dini, Tokyo Camii ve Türk kültürü en güzel şekilde temsil edilip anlatılmaktadır.
Bu vesile ile Tokyo Camii’nin temelinin atılışından bugüne kadar başta Abdürreşid İbrahim Efendi olmak üzere bu faaliyetlerin oluşmasında emeği geçenlerden ahirete irtihal edenlere Allahtan rahmet, hayatta olanlara sağlık, sıhhat ve afiyet diliyorum.”
Kadı Abdürreşid İbrahim Efendi kimdir?
Abdürreşid İbrahim Efendi, 23 Nisan 1857 tarihinde Sibirya’nın Tobolsk vilayetinin Taba kasabasında doğdu. Uzun yıllar eğitim amacıyla seyahatler yapan İbrahim Efendi, 1911’de İtalya’nın Trablusgarp’ı işgal etmesi üzerine Afrika’daki cephelerde çalıştı.
İbrahim Efendi, Rusların 1915 yılında işgali üzerine Sarıkamış’a gitti. Yine bu yıllarda İstanbul’da kurulan Rusya Müslüman Türk Kavimlerini Himaye Cemiyeti üyesi olarak çalıştı. Cemiyet üyeleriyle Budapeşte, Viyana, Zürih, Berlin ve Sofya’yı ziyaret eden Abdürreşid İbrahim, Rusya’da yaşayan Türk topluluklarının dertlerini ve uğradıkları baskıları dile getirdi.
Avrupa’daki faaliyetlerinden sonra tekrar İstanbul’a dönen Kadı İbrahim Efendi, 1922-1923 yıllarında Rusya’da, 1930’da Kahire’de, 1930-1931 döneminde Mekke’de bulundu. 1934’te ailesiyle Japonya’ya yerleşen Abdürreşid İbrahim, ölümüne kadar İslamiyet’in burada yayılması için çalıştı. Abdürreşid İbrahim Efendi, 1937 yılında Tokyo’da bir cami inşa edilmesine ön ayak oldu ve Tokyo Camii adı verilen bu caminin imamlığını yaptı.
Japonya’da 1939’da İslam dininin resmen tanınmasına katkı sağlayan Abdürreşid İbrahim Efendi, 17 Ağustos 1944 tarihinde Tokyo’da vefat etti.
Abdürreşid İbrahim Efendi’nin vefatı Japon Devlet Radyosu’ndan ilan edildi ve cenazeye katılmak isteyenler için dört gün beklendi. Abdürreşid İbrahim Efendi, büyük bir törenle Tokyo’da defnedildi.
Kadı Abdürreşid İbrahim Efendi’nin kabri, Tokyo'nun Fuçuu semtindeki Tama Mezarlığı’nda bulunmaktadır.
