2019 yılının sonlarında ortaya çıkan ve çok hızlı bir şekilde dünyaya yayılan salgın, kısa sürede tüm insanlığı her alanda ciddi şekilde etkiler hale ulaştığını hepimiz yaşayarak biliyoruz. Korona virüsü ülkemizde mart ayı itibariyle görülmeye başlanmasıyla eğitimden ibadet hayatına, özel hayattan iş hayatına, ticaretten turizme tüm sektörleri çok ciddi bir şekilde olumsuz etkileyerek her insanın gündelik yaşamını ciddi şekilde değiştirdiğinin hepimiz farkındayız.

Bu bağlamda genel anlamda tatillerin sona erip iş ve eğitim hayatının yeniden hareketlendiği bu dönemde önümüzdeki sezonu hem maddi hem manevi anlamda daha verimli geçirmek adına neler yapabileceğimiz ile ilgili bazı önerileri sizlerle paylaşmaya çalışacağız.

  1. Bu salgın süreci göstermiştir ki hepimizin kendimize göre yaptığımız planlarımız, ulaşmayı arzuladığımız hedeflerimiz olsa da hayat bazen hiç beklemediğimiz şekilde ciddi derecede hızlı değişimler gösterebilmektedir. Bu sebeple hayatımızda her zaman esnek olmalı, elimizde olmayan sebepler ile planlarımız aksadığında kitlenip, umutsuzluğa kapılıp olduğumuz yerde kalmamalıyız. Gerekli istişareleri ve araştırmaları yaparak yeni şartlara göre yeni planlarımızı hızlı bir şekilde yapmalı ve uygulamaya geçebilmeliyiz.
  2. İnsanı yaşamı içerisinde olumlu veya olumsuz insanı en fazla etkileyen şey son derece karmaşık yapısıyla hâlâ tam olarak çözülemeyen beyin sistemidir. Beyin, içerisindeki bilgi ve becerileri ölçüsünde insanın karakterinin oluşumundan onun değerler dünyasına, hayatı anlama-yorumlama, düşünce ve davranış geliştirme alanına kadar tüm yaşamını etkiler. Beyin bedenimizin yüzde 2’si kadar iken insanda var olan enerjinin yüzde 25’ini bizzat kendisi harcar, kalan yüzde 75 enerjinin ise bedendeki harcanmasını yönetir. Bu sebeple salgın sürecinde ani gelişen olağanüstü durumlar karşısında nasıl bir tutum almak gerektiği, oluşan yeni düşünce ve duyguları nasıl yönetileceği direk beyin ile ilişkili olduğu için her insanın beyin yönetimi konusunda kendisini geliştirmesi, bu alanda yeni bilgi ve beceriler edinmesi çok önemlidir.
  3. Her insan hayatının belli dönemlerinde bazı sebeplerle duygusal yoğunluklar içerisine girebilir. Duygusal yoğunluk içerisine giren insanlar genellikle kendi bilgilerinden yeterince faydalanamaz hale gelir, bu sebeple hata yapma riskleri yükselir. Böyle durumlarda ani kararlar almak yerine mutlaka istişareye başvurulmalı, kişi çevresindeki ehil insanlar ile istişare yaparak onların fikirlerini almalı, onlara danışmalı ve sonra gelen fikir-önerileri dikkate alarak kararlar almalıdır. Bu uygulama hem insanın hata yapmasının önüne geçerek zarara girmesini önler hem de belki bulacağı yeni çözümler ile yeni faydalar ortaya çıkmasına vesile olur. Bu davranışıyla insanlar da belki zor durumdan zarar görecek iken istişare ile kazançlı çıkma imkânını da yakalamış olur.
  4. Salgın sebebiyle her alanda yaşam koşulları olumsuz etkilenirken bu durum insanların psikolojik durumunu da olumsuz etkileyerek insanlarda çeşitli tedirginlikler yaşanmasına sebep olmuştur. Bu süreçte her insanın psikolojik olarak kendisini zinde tutması bağışıklık sisteminin yıpranmaması açısından çok önemlidir. Çünkü bedende çok önemli olan bağışıklık sisteminin beyin ve düşünce ile çok ciddi bağlantıları vardır. Bu bağlamda her insan özellikle düşünce ve duygularının yönetiminde çok dikkatli olmalı, zihin-ruh sağlığının zedelenmemesi ve güçlü olması için çok dikkatli hareket etmelidir. Bu zor süreçte insanlar Korona, Covid-19 virüsünün kendilerine ve çevresine bulaşmaması için çok dikkat ederken, aynı zamanda sürecin uzun sürmesi ve virüs bulaştığında yaşanabilecek olumsuz durumlar sebebiyle oluşabilecek yüksek kaygı ve endişe duygusunu da kontrol altında tutabilme becerisini geliştirmesi gerekmektedir. Güzel bir söz vardır: Stres eter gibidir, azı ayıltır çoğu bayıltır. Kaygı ve endişe de az olanı dikkatli ve hassas olma açısından insanlara faydalı iken, çok fazla olduğu takdirde insanın psikolojik sağlığını olumsuz etkiler.
  5. Bu zor süreç sebebiyle fiziksel, ruhsal, ekonomik açılardan zorluk içerisine düşen yakınlarımız, dostlarımız, arkadaşlarımızı takip etmek, onlara yardımcı olmaya çalışmak her insanın sorumluluğudur. Bu sebeple çevremize duyarlı olarak, onları arayıp sorarak hal ve hatırlarını takip etmek, imkânlar ölçüsünde yanlarında olduğumuzu hissettirerek yardımcı olmaya çalışmak çok önemlidir. Bir insanın derdini çözebilmek için gayret içerisinde olanların çabaları hiçbir zaman boşa gitmez, Yüce Allah onların yardımcıları olur. Her kim Allah rızası için bir insanın ihtiyacını karşılarsa Yüce Allah’ta o kişinin ihtiyaçlarını karşılaması noktasında yardımcısı olur.
  6. İnsan hayatında önem verilmesi gereken şeylerden biri, her insanın farklı alanlarda yeterlilik kazanması, yaşamda yetkin ve dengeli olabilmesidir. Bu durum insanlar için tüm hayatını, düşünce-duygu dünyasını her zaman dengeli ve hakkını vererek, doğru kullanarak iyi şeyler gerçekleştirebilme becerisini yakalama gayreti içinde olmaları gerektiğini ifade etmektedir. Dolayısıyla her insan hayatının her döneminde kendisini geliştirmeye özel zaman ayırmalı, yemek-içmek gibi hangi yaşta olursa olsun sürekli olarak yeni bilgi-beceri kazanma gayreti içerisinde olmalıdır.
  7. Özellikle bu dönemde manevi hayatımıza özen göstermeli, ibadetlerimize ve dualarımıza çok önem vermeliyiz. Aynı zamanda manevi dünyamıza yeni bilgi ve beceriler katarak psikolojimizin güçlenmesine de destek olmalıyız. Normal dönemlerde okuyamadığımız kitapları okumalı ve tekrar edemediğimiz önemli bilgi ve becerilerimizi bu dönemde geniş zaman imkânlarını iyi değerlendirerek geliştirmeliyiz. Unutmamalıyız ki; doğru alışkanlıklar ile zaman geçirildikçe zihin doğru çalışır, aynı zamanda gelişir, sağlıklı olur. Boş kaldıkça ve verimsiz zaman geçirdikçe zihin zayıflar, nefis ve şeytan güçlenir, psikolojik durum zayıfladıkça insanlar korku ve endişelerin etkisi altına daha hızlı ve kolay girer. Bu durum beden ve ruh sağlığını olumsuz yönde etkileyerek insanın yaşam heyecanını zayıflatır, onun mutsuz olmasına yol açar.
  8. İnsanlar bu dönemde özellikle kendilerini ruhen ve bedenen rahatlatan faaliyetlere zaman ayırmalı, günlük seri yürüyüş yapma, spor egzersizleri, diyafram egzersizleri, dostlar ile sohbet-muhabbet etmek ve benzeri insanı rahatlatan uğraşlar edinerek onlara sık sık zaman ayırmak ciddi rahatlama ve faydaların ortaya çıkmasına vesile olacaktır. İnsanı en fazla yoran şey çok çalışmak değil boş durmaktır. İnsan boş kaldıkça enerjisi zayıflar, zihnen ve bedenen kendisini kötü hissetmeye başlar.
  9. İnsanların hayatlarının belli dönemlerinde yaşadıkları güzel anlar her insan için çok değerlidir. Kişi sakin bir ortamda güzel hatıralarına doğru ruhsal yolculuklara çıktığı takdirde beden çok ciddi bir rahatlama içerisine girer. Beyin o olayın yaşandığı dönemdeki gibi faydalı hormonlar salgılamaya başlar ve bu durum beden sağlığı açısından çok ciddi rahatlatıcı hatta tedavi edici bir faaliyet olarak gerçekleşir. Aynı zamanda insanın göstereceği olumlu düşünce çabaları endişe ve stresi zayıflatarak bedenin enerji kazanmasına da vesile olur.
  10. Bu dönemde sanatsal faaliyetlere kısa da olsa zaman ayırmak hem rahatlatıcı hem de zihnen-bedenen insanı geliştirici faydalar ortaya çıkartır. Her insanın hayatında sanatsal, kültürel faaliyetler yer almalı, içinde bulunduğu şartlar ve çevresindeki imkânlar ölçüsünde bu konuda çaba sarf etmelidir. Minyatür, hat, tezhip, ebru, oymacılık, el işi ve benzeri alanlarda yapılan çalışmalar insanların diğer sorumluluklarını yerine getirme anlamında kişiye ekstra yetenekler kazandırır.

Her insanın hayatında normalden daha zor anlar bulunur. Bazen bu durumlar kişisel olurken bazen bölgesel, bazen ulusal, bazen de günümüzde olduğu gibi tüm dünyayı etkisi altına alarak evrensel bir hale dönüşebilir. Bu noktada bu sıkıntılı süreci akışına bırakmak yerine her insan elinden gelen dikkat ve çabayı göstererek etkilerini zayıflatmak için gayret içerisinde olması gerekir. Bu gayret sadece maddi olmayıp manevi açıdan da olmalı, ibadet ve dualarımızla Yüce Yaratıcımızdan yardım dilemeliyiz. İnşallah bu zor süreçlerden çıkış noktasında Yüce Rabbimiz Müslümanları vesile kılar, Müslümanlar gerekli aşı ve tedavi içeren ilaçları bularak bu süreçten güçlenerek çıkmış olurlar niyazıyla hepinizi Allah’a emanet ediyorum.

Kalınız sağlıcakla …