Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) tarafından bu yıl 7.'si düzenlenen "Uluslararası Öğrenci Sempozyumu", "İslam Dünyasında Hicret Kavramı Çerçevesinde Göç ve İltica" temasıyla Ankara'da başladı.
Sempozyumun açılışında konuşan Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Selim Argun, düzensiz göç hareketlerinin dünyanın en önemli problemlerinden birisi haline geldiğine dikkati çekerek, "Küresel boyutlu olan göç, bugün bütün insanlık için bir vicdan sınavı haline gelmiştir. Her türlü imkan ve kaynağa rağmen maalesef insanoğlu bu vicdan sınavında imtihanı kaybetmek üzeredir." ifadelerine yer verdi.
Türkiye Diyanet Vakfı Kocatepe Konferans Salonu'nda düzenlenen sempozyumda konuşan Argun, insanlık tarihi boyunca en kadim gerçeklerden birisinin göç olduğunu söyledi.
İnsanoğlunun ekonomik, kültürel ve inanca dayalı sebeplerin yanı sıra doğal afetler gibi nedenler sonrasında ait olduğu coğrafyadan başka bir mekana taşınmasının göç olarak tanımlanabileceğini ifade eden Argun, tarih boyunca medeniyetlerin şekillenmesindeki en önemli etkenlerin başında da göçlerin geldiğini vurguladı.
Sadece geçmişte değil günümüzde de uluslararası ilişkilerde göç ve diaspora politikalarının ülkelerin dış politikalarında en önemli kozlarından birisi haline geldiğini aktaran Doç Dr. Argun, "Göç ve diaspora hadisesi, hiçbirimizin göz ardı edemeyeceği önemli bir hadisedir. Aslında insanın serüveni cennetten dünyaya göçle başlamıştır. Yola revan olanlar için her göç onurlu ve güvenli bir hayatı yaşamak için yeni bir ufuk olarak doğar. Ama eğer söz konusu yolculuk Alemlerin Rabbi'ne iman etmenin bir gereği olarak mümince bir hayatı daha rahat yaşamak amacıyla yapılırsa, bu göç hicret olur. Bu anlamda hicret bir zorunluluk halini alırsa ardına bakmadan gitmek, kulların Allah'a karşı bir sorumluluğu olur. İmani ve itikadi açıdan Allah'ın dinini yaşamak, bir coğrafyada mümkün olmuyorsa göç bir tercih değil zorunluluk haline geliyor." diye konuştu.
Göçün aslında bireyler için doğuştan gelen bir insan hakkı olduğunu belirten Argun, her bir bireyin doğduğu bir mekandan farklı bir mekanda yaşamayı tercih edebileceğini, bu açıdan bakıldığı zaman göçmen karşıtlığının bireye ve insana yapılmış aykırı bir davranış biçimi olduğunu kaydetti.
- İslam coğrafyası acının, hüznün, göçün merkezi haline gelmiştir
Göçü önlemenin mümkün olmadığına işaret eden Argun, şöyle devam etti:
"Göçü önlemeye çalışmak yerine düzenlemeye çalışmak gerekmektedir. Göç idareleri, göçmen bakanlıkları bu yüzden kurulmuştur. Ancak bu düzenlemelerin güvenlikçi bir perspektifle değil insan odaklı ve insani merkezden hareketle yapılması gerekmektedir. Bugün dünyamızın daha adil daha insani göç yönetimi ve düzenlemelerine ihtiyacı vardır. Düzensiz göç hareketleri günümüz dünyasının en önemli problemleri haline gelmiştir. Trajedi yaşanmaktadır. Küresel boyutlu olan göç, bugün bütün insanlık için bir vicdan sınavı haline gelmiştir. Her türlü imkan ve kaynağa rağmen maalesef insanoğlu bu vicdan sınavında imtihanı kaybetmek üzeredir. Ama daha da üzücü olanı ise asırlar boyunca mazlumların umudu, çaresizlerin ışığı, sığınağı, insanların ve insanlığın barış ve eman yurdu olan İslam coğrafyasının, maalesef iç çatışmalar, savaşlar, dış müdahalelerle tahrip edilerek acının ve hüznün, göçün merkezi haline gelmiş olmasıdır."
Göçün basit bir demografik değişiklik, karşılaşılan ekonomik zorluklar ve üretim şekillerinin değişmesinden ibaret olarak görülmemesi gerektiğini dile getiren Argun, göç neticesinde insanların hayatında büyük değişikliklerin çok kısa süre içinde meydana gelebildiğini söyledi.
- Dünyada her 1 dakikada 24 kişi evini terk etmektedir
Göçlerin kuşak çatışmalarına, değer erozyonuna ve manevi çalkantılara sebebiyet verdiğini de ifade eden Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Argun, diaspora toplumlarında dini kimlik, çok kültürlülük, İslam ve Müslümanlığın kamusal alanda kabulü gibi birçok devası sorunu da beraberinde getirdiğini söyledi.
Göç sonucu ekonomik gereksinimler nedeniyle aile bireylerinin tamamının iş hayatına atılmak zorunda kalmasıyla birlikte kadının annelik rolünün göçmen ailelerde zayıfladığının görüldüğünü belirten Argun, "Birleşmiş Milletler istatistiklerine göre dünyada her 1 dakikada 24 kişi evini terk etmektedir. Dünyada her 100 kişiden 4'ü göçmendir. 200'ü aşan devlet sayısında şayet dünyada doğduğu yeri terk ederek göçmen haline gelen insanlar bir bayrak altında toplanmış olsalardı, bu 200 ülke içinde dünyanın 21. en kalabalık ülkesi bir göçmen ülkesi olacaktı. Göçün başladığı kaynak ülkeler ve göçün son bulduğu hedef ülkeler açısından göç olgusu dünyada çok büyük bir coğrafyayı etkisi altına almaktadır. Siyasi, ekonomik, kültürel, sosyal boyutlarıyla dünya politikalarında bugün göç politikası belirleyici bir unsur haline gelmiştir. Müslümanlara bu noktada düşen büyük bir sorumluluk varıdır." değerlendirmesinde bulundu.
Kur'an-ı Kerim'de; "Allah'a kulluk edin, O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın, şirkten uzak durun, anne babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın uzak komşuya, yakın arkadaşa, yolcuya, ellerinizin altında bulunanlara iyi davranın. Allah kendini beğenen ve böbürlenen kimseyi asla sevmez." mealinde ayeti kerime olduğuna dikkati çeken Argun, "Bu ayeti kerime anne babaya iyiliği, akrabaya yardımı emir buyuruyor. Aynı zamanda Müslümanların bu ayeti kerimeden çıkarması gereken en önemli sorumluluk; ülkemize gelen göçmenlere, bizim ülkemize hicret etmek zorunda kalan kardeşlerimize mutlaka yardım eli uzatmamız gerektiği şeklinde olmalıdır." dedi.
İslam medeniyetinin bir göç ve hicret medeniyeti olduğunu, tarihte büyük medeniyetlerin her zaman için büyük göçlerden sonra kurulduğunu ve Medine İslam Devleti'nin de Mekke'den Medine'ye hicret sonrasında kurulduğunu hatırlatan Argun, "İslam Mekke'de doğmuş bir dindir. Medine'ye intikal etmeden önce Afrika'ya gitmiştir. O yüzden bizim literatürümüzde Afrika Müslüman bir kıta olarak ifade edilir. Bir hicretin akabinde İslam Afrika'ya ulaşmıştır. Bugün Afrika'nın yüzde 57'si Müslümandır. Ama 100 yıl önce bu oranın yüzde 85 olduğunu görüyoruz. 100 yıllık misyonerlik faaliyeti sonucu Müslüman oranı yüzde 57'lere düşmüş. İslam davetçiliği usul ve esasları konusunda beşeri kaynağımızı da yetiştirmemiz gerekiyor." ifadelerine yer verdi.
- Göç bir erozyondur
Dünyanın farklı ülkelerinden Türkiye'ye eğitim görmek için gelen uluslararası öğrencilere bazı tavsiyelerde bulunan Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Argun, "Öğrenci kardeşlerimiz bulundukları ülkelere döndükleri zaman göç ve diaspora çalışmalarına ağırlık versinler, kendilerini bu alanda geliştirsinler. Akademik kariyerlerinde göç, diaspora ve iltica çalışmalarına önem versin, dillerini geliştirsinler. Milyonlarca göçmenle ilgilenen Türkiye'de gönüllük esasıyla zor durumda olan bu insanlara yardım etsinler. Akademik çalışmanın yanı sıra sahaya inerek tecrübe kazanmak gerekiyor. Hem üniversite okurken hem de gönüllülük faaliyetleriyle mülteci kardeşlerimize yardımcı olabilirsiniz. Göç erozyondur. Bir ülkede göç varsa o ülkenin elit insanları, iyi yetişmiş insanları, iyi ve saygın meslek sahipleri o ülkeyi terk ediyorsa erozyon var demektir. Nasıl ki toprak erozyonu sonrasında kıtlık, kuraklık gibi durumlar yaşanıyorsa benzer bir durum o ülkenin milli akademik entelektüel hayatında da olacak demektir." diye konuştu.
Sempozyumun açılışına Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkan Yardımcısı Abdulhadi Turus, Medipol Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Faik Tanrıkulu, Türkiye Diyanet Vakfı Genel Müdür Yardımcısı Abdurrahman Çetin ve uluslararası öğrenciler katıldı.
3 gün boyunca çevrim içi devam edecek sempozyumda yurt içinden ve yurt dışından 35 tebliğcinin sunum yapacağı belirtildi.
