Mezar taşındaki öğüt

Mevtanın gömülü olduğu yeri göstermek üzere baş ve ayak kısmına dikilen taşlara mezar taşı denir. Yüzyıllardır Müslümanların mezarlara diktikleri bu taşlar, sanat ve tarihi değer bakımından önem taşırlar. Bu taşlara “şahide” denilmesinin sebebi, orada yatanın kim olduğuna şehadet etmeleridir. Tarih ve biyografi kitaplarında isimleri kayıtlı olmayan âlim, yazar, şair ve sanatkârların kısa biyografi ve vefat tarihlerini bu mezar şahidelerindeki kitabelerden öğrenmekteyiz. Mezar taşına yazılan yazılara mezar taşı kitabesi denilir. Buna “Kitabe-i senk-i mezar” da denilir. Taşa kabartma ve oyma olarak ölünün adı, doğum ve ölüm tarihi, işi yazıldığı gibi bazen hikmetli bir söz de yazılır. “Ölümsüz ve ebedî olan sade O’dur.” anlamına gelen “Hüvelbâkî” ifadesinin Osmanlılarda mezar baş taşlarına yazılması adettendi. Bu ifadenin amacı, ölüm karşısında geride kalanların acısını hafifletmek, “O verdi, O aldı, O’ndan geldik, O’na döneceğiz” gerçeğini yaşayanlara hatırlatmaktır.

Editör: Mehmet Çalışkan