Vatanlarının Haçlılar işgaline uğramasının acı sonuçlarını yaşayan halklardan birisi de Endülüs Müslümanlarıdır.
1492 yılında Endülüs’ün İslâm hâkimiyetinden çıkmasından sonra orada kalan Müslümanlar, Katolik krallık tarafından Hristiyan olmaya zorlandılar. Morisko diye anılan Müslüman halk zorla vaftiz edildi, camiler kiliseye çevrildi, Kur’an-ı Kerimler yakıldı, Arapça konuşmak ve İslâmî sembolleri taşımak yasaklandı. Aksine davrananlar Engizisyona sevkedildi.
Bu şartlar altında Moriskolar, inançlarını gizlice yaşamaya çalıştı. Namazlar küçük gruplar halinde evlerde kılınır, oruçlar gizlice tutulur, bebeklerin kulağına gizlice ezan okunur, dinî kitaplar özel bölmelerde saklanırdı.
Büyük baskı altında yaşayan Moriskolar 1568’de ayaklandı ve Osmanlı Devleti’nden destek talep etti. Dönemin imkânları nispetinde yardım gönderilse de, isyan başarısız oldu. Katolik Krallık, 1609’da Moriskolar için sürgün emri verdi. Beş yıl içinde 300.000 Müslüman, Sultan I. Ahmed’in himayesiyle Cezayir ve Tunus’un yanı sıra Selânik, İzmir, İstanbul gibi Osmanlı şehirlerine yerleştirildi.
SÖZÜN ÖZÜ
Konuşmanın bazı şartları vardır. Bu şartlar şunlardır:
1) Konuşma, onu gerektiren bir menfaat veya bir zararın def ’i için olmalıdır.
2) Yerinde konuşmalıdır.
3) Gerektiği kadar konuşup sözü uzatmamalıdır.
4) Söyleyeceği sözleri iyice seçmelidir.
Maverdi
