İslam dini, insanın özünde var olan duyguları, Allah Tealâ’nın belirlediği ilkeler doğrultusunda iyiye yönlendirmeyi hedefler. İnsan fena ve çirkin olan söz ve fiillerden sakınmalıdır. Kötülükleri terk edip iyiliklere sarılmalıdır. Bunun için en önemli ilkelerin başında vicdan, rahmet ve utanma duygusunu içinde barındıran hayâ gelir. Hayâ; kişinin mahremiyet sınırlarını bilmesini sağlayan ve onu hayra yönelten fıtri bir duygudur.
Hayâ duygusu, inanan gönülleri sevgi, saygı ve güvenle doldurur; aşırılıkların önüne geçerek huzurlu bir toplum oluşturur. Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.) şöyle buyurur: “Öteden beri insanların peygamberlerden öğrenegeldiği bir söz vardır: Utanmıyorsan dilediğini yap!” (Buhârî, Edeb, 78) İşiten, gören ve her şeyden haberdar olan Allah’a inanan her Müslüman bilir ki, yanında hiç kimse olmasa da insan yalnız değildir; her an Rabbinin huzurundadır.
Bu “huzurda oluş” şuuru insanda otokontrol sisteminin gelişmesine yardımcı olur. Cenab-ı Hak katında erkek kadın bütün müminler, haramdan uzak durmak ve iffetli olmakla sorumludur. Bu can, mal ve bedenin emanet verildiğini ve hesaba çekileceğimizi unutmayalım.
