Orta Asya’dan gelen seyyah dervişler için 1753 yılında Üsküdar’da kurulan Özbekler Tekkesi, zaman içinde birtakım eklerle donatılarak Orta Asya tasavvuf kültürünün ve özellikle de Yeseviyye’ye has tarikat folklorunun yaşatıldığı bir ocak olmuştur. Tekkenin Türk sanat tarihinde önemli bir yeri vardır. Postnişin Şeyh Mehmed Sâdık Efendi Buhara’dan getirdiği ebru sanatını bu tekkede devam ettirmiş, oğlu Şeyh İbrâhim Edhem Efendi hat, ebru, ince marangozluk, matbaacılık, dokumacılık, oymacılık gibi el sanatlarını burada icra etmiştir. Bir ilim ve sanat merkezine dönen tekke matematikçi Sâlih Zeki Bey, ressam Hüseyin Zekâi Paşa, filozof Rıza Tevfik gibi ünlü simaların uğrağı olmuştur.
Özbekler Tekkesi, Kurtuluş Savaşı tarihinde de önemli bir rol oynamıştır. İngilizlerin Meclis-i Meb‘ûsan’ı kapatmaları üzerine İstanbul’dan Anadolu’ya silâh ve cephane sevkiyatı buradan yapılmıştır. İçlerinde Adnan Adıvar, Halide Edip Adıvar, Mehmed Âkif Ersoy gibi önemli isimlerin bulunduğu kişilerin Anadolu’ya geçişte ilk durağı, Özbekler Tekkesi olmuştur.
SÖZÜN ÖZÜ
Dostunun hatasına dayanamayan ölüm hastalığında yalnız kalır. Dostun, gözün gibi olan insandır. İyi arkadaş hayatın süsü ve belada yardımcıdır.
Erzurumlu İbrahim Hakkı
