Antalya İl Müftülüğü ile Akdeniz Üniversitesi İlahiyat ve Hukuk Fakülteleri koordinesinde düzenlenen sempozyum, Kur’an-ı Kerim tilaveti ile başladı.
Sempozyumun açış konuşmasını yapan İl Müftüsü Osman Artan şunları kaydetti:
“Antalya’mızın bir tarihi olan, birçok ilim ve bilim adamının yetişmesine vesile olan büyük hukukçu Ali Himmet Berkî’yi anmak ve daha yakından tanımak için toplandık.
Antalya’mızın yetiştirdiği büyük değerlerden biri olan, hem İslam ve Osmanlı hukuku hem de Türk medeni hukuku alanında çalışmalar yapan, hukukçuluğunun yanı sıra tıp, tarih ve edebiyata ilgi duyan Ali Himmet Berkî’yi hocalarımız anlatacaklar.
Antalya’nın tarihine baktığımız zaman birçok bilim insanı, devlet yöneticisi, tarihçi ve din adamı yetişmiştir. Ahmet Hamdi Akseki, Hasan Hüsnü Erdem, İbrahim Bedrettin Elmalı ve Eyüp Sabri Hayırlıoğlu gibi dört Diyanet İşleri Başkanı ve Elmalılı Hamdi Yazır gibi büyük bir değerin yetiştiğini görüyoruz. Ali Himmet Berkî Hocamız da bu saydığım isimler gibi Antalya’nın yetiştirdiği ve aynı zamanda Antalya’yı yetiştiren kıymetli bir değerimizdir.”
İl Müftüsü Artan’ın konuşmasından sonra sempozyumun ilk oturumuna geçildi.
Yedi oturumda tamamlanan sempozyumda:
-Ali Himmet Berkî’nin Yaşadığı Dönem
-Ali Himmet Berkî’nin Hayatı
-Ali Himmet Berkî’nin İlmî Müktesebâtı
-Ali Himmet Berkî’ye Etki Eden Düşünce ve Âlimler
-Ali Himmet Berkî’nin Hukukçuluğu
-Ali Himmet Berkî ve Mecelle
-Ali Himmet Berkî ve Vakıf Medeniyeti
-Ali Himmet Berkî ve Hadis İlmi
-Ali Himmet Berkî ve Tefsir İlmi
-Ali Himmet Berkî ve Ahlak İlmi
-Ali Himmet Berkî’nin Kendi Dönemine ve Sonrasına Etkileri
konu başlıkları altında Türkiye’nin farklı üniversitelerinden katılan akademisyenler tarafından sunumlar yapıldı.
Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Konferans Salonunda gerçekleştirilen sempozyuma Antalya İl Müftüsü Osman Artan, akademisyenler, il müftü yardımcıları, ilçe müftüleri, din görevlileri, öğrenciler ve vatandaşlar katıldı.
Ali Himmet Berkî kimdir?
(17 Ocak 1892-24 Mayıs 1976)
Berkî; Antalya'nın Akseki ilçesi İbradı bucağına bağlı Unulla köyünden, Demircizade Kadı Osman Efendi'nin oğludur. Babasının kadı olarak bulunduğu Elbistan'da doğdu. İlk tahsilini köyünde ve babasının görevli bulunduğu Çorum'da yaptı. Orta tahsilini İbradı Rüştiyesi'nde tamamladı. 1316'da İstanbul'a gelerek Fatih dersiamlarından, daha sonra kayınpederi olan Tokatlı Kemerlizade Mehmet Şakır Efendi ile Kayserili Büyük Hamdi Efendi'den ders okudu.
Medresetü'l-Kuzat’ı 1909'da birincilikle bitirdi.
14 Eylül 1909'da Meşihat-i İslâmiyyede Fetvahane Mümeyyizi oldu. Aynı dairede çeşitli görevlerde bulundu. Bu görevlerdeki üstün başarısı dolayısıyla, 1913'te Medresetü'l-Kuzat'ta Ahkâm-ı Arazi (toprak hukuku) öğreticiliğine getirildi.
1914-1921 arasında Tokat, Amasya ve Kars'ta kadılık ve bidayet mahkemesi hâkimliği yaptı. 1922'de Ankara Kadısı oldu. Bu görevden ayrılarak Şeriye ve Evkaf Vekâletinde Heyet-i İftaiye Azalığı'na getirildi (1923).
Ek görev olarak Şûray-ı Evkaf Başkanlığını yürüttü. 1924'te Evkaf Bakanlığı kaldırılıp yerine Diyanet İşleri Başkanlığı kurulunca buradaki görevinden istifa etti. İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi İkinci, sonra Birinci Başkanlığı'na getirildi (1925). Kısa bir süre sonra Temyiz Mahkemesi (Yargıtay) üyesi oldu, 1933'te 2. Daire Başkanlığı'na getirildi. Yaş haddinden dolayı emekliliği üç kez ertelendi. 5 Haziran 1950'de emekli oldu.
İslâm hukuku alanındaki engin bilgisiyle ve dinî hükümlere uygun yaşayışıyla bilinirdi. 24 Mayıs 1976'da hakkın rahmetine kavuştu. Vasiyetine uyularak kendi köyünde defnedildi.
Üçü erkek, üçü kız olmak üzere altı çocuğu bulunan Berkî hem İslâm ve Osmanlı, hem de Türk medeni hukuku alanında çalışmış ender hukukçulardandır. Kendi döneminde pek ilgi gösterilmeyen konulara el atmıştır. Mehmet Akif Ersoy'la hem Ankara'da hem de Mısır'da birlikte bulunmuştur.
Berkî'nin kaleme aldığı eserlerden bazıları şunlardır:
"Mecelle", "Fazıl'ın Galatat Defteri", "Eski Hadiselerde Tatbiki Lazım Gelen İrs ve İntikal", "Vakıflar (I-II)", "Miras ve Tatbikatı", "Hukuk Mantığı ve Tefsir", "Büyük Türk Hükümdarı İstanbul Fatihi Sultan Mehmed Han ve Adalet Hayatı", "Tasarruf Hukuku Bakımından Dalyan ve Voli", "İslam Hukukunda Feraiz ve İntikal", "Sular Hukuku", "Hatemü'l-Enbiya Hazret-i Muhammed ve Hayatı", "Vasiyet ve Ölüme Bağlı Tasarruflar", "İslam'da Kaza", "Hüküm ve Hâkimlik ve Tevabii", "Vakıflara Dair Yazılan Eserlerle Vakfiye ve Benzeri Vesikalarda Geçen Istılah ve Terimler", "Ahlaka Ait 239 Hadis"
